Ngành bán lẻ đóng vai trò quan trọng đóng góp vào sự tăng trưởng của nền kinh tế, thể hiện sức mua và mức độ tiêu thụ của người dân. Hiện tại, các tổ chức bán lẻ có quy mô rất khác nhau, có thể là một hệ thống duy nhất hoặc một hệ thống các cửa hàng liên hoàn bao gồm các chi nhánh, cửa hàng bách hóa tổng hợp, cửa hàng chuyên ngành, cửa hàng giảm giá và hợp tác xã liên thụ. Tuy vậy, thì đối với mô hình nào trong ngành bán lẻ, chúng ta cũng cần để ý một số chỉ số tài chính quan trọng.
Tỷ suất sinh lời trên tài sản (ROA)
ROA (Return on Assets) là tỷ suất sinh lời ròng của tài sản. Tỷ suất sinh lời ròng của tài sản là một chỉ số tài chính thể hiện khả năng sinh lời của một doanh nghiệp trong mối quan hệ với tổng tài sản của nó. Tỷ lệ này cho biết hiệu quả hoạt động của 1 doanh nghiệp bằng cách so sánh lợi nhuận sau thuế mà doanh nghiệp tạo ra với số vốn mà doanh nghiệp đầu tư vào tài sản. ROA càng cao chứng tỏ việc quản lý sử dụng tài sản có năng suất và hiệu quả hơn.
ROA = Lợi nhuận sau thuế / tổng tài sản bình quân
Doanh thu và Doanh thu trên mỗi cửa hàng
Mô hình bán lẻ thường thấy nhất trên thị trường hiện nay là các tổ chức bán lẻ đa chi nhánh bởi để có thể bao phủ độ nhận diện rộng khắp thì cần phải mở nhiều chi nhánh. Tuy vậy, nhiều chưa phải đã là hiệu quả, vì vậy, khi đánh giá hiệu quả quản trị và hoạt động của 1 công ty bán lẻ thì cần phân tích không chỉ doanh thu nói chung mà còn cần xem xét tới doanh thu trên mỗi cửa hàng. Chỉ tiêu này được tính bằng cách bằng cách lấy doanh thu của mỗi cửa hàng đã được mở mới trên 12 tháng so với cùng kỳ năm trước. Nếu chỉ số này tăng mạnh cho thấy dấu hiệu doanh nghiệp mở rộng chuỗi cửa hàng hiệu quả.
Biên lãi ròng
Biên lãi ròng (hay Net profit margin) là tỷ lệ phần trăm (%) lợi nhuận sau thuế mà công ty thu được từ mỗi đồng doanh thu. Nghĩa là, với 1 đồng doanh thu, công ty thu được bao nhiêu đồng lợi nhuận sau thuế. Biết được doanh thu là 1 chuyện, nhưng ta cần phải xem xét tới lợi nhuận thu được của công ty. Biên lợi nhuận ròng cho thấy khả năng sinh lời của doanh nghiệp sau khi đã loại bỏ toàn bộ chi phí phát sinh trong kỳ. Chỉ số này cao và tăng trưởng trong nhiều năm cho thấy doanh nghiệp hoạt động ngày càng hiệu quả hơn khi có thể tạo ra được nhiều lợi nhuận hơn từ một đồng doanh thu và là một dấu hiệu tốt.
Biên lãi ròng = Lợi nhuận sau thuế / Doanh thu
Hàng tồn kho và vòng quay hàng tồn kho
Trong ngành bán lẻ, kỹ năng quản lý hàng tồn kho là 1 yếu tố quan trọng đánh giá mức độ hiệu quả của 1 doanh nghiệp. Dựa vào chỉ tiêu hàng tồn kho và một số chỉ tiêu khác trên báo cáo, người đọc có thể tính ra được Số vòng quay hàng tồn kho (hay còn gọi là Vòng quay hàng tồn kho hoặc Hệ số quay vòng của hàng tồn kho). Đây là chỉ tiêu phản ánh rõ nhất hiệu quả quản lý hàng tồn kho của doanh nghiệp. Dự trữ hàng tồn kho ở mức hợp lý, đảm bảo cho quá trình sản xuất và tiêu thụ của doanh nghiệp tiết kiệm được vốn mà vẫn đảm bảo được tiến hành liên tục, là mục tiêu của mọi doanh nghiệp, đặc biệt trong ngành bán lẻ. Số dư hàng tồn kho càng nhiều có nghĩa là đồng tiền của doanh nghiệp càng nhàn rỗi, nên nếu có thể, lý tưởng nhất là thực hiện việc phân phối hàng hóa mà có ít hàng tồn kho.
Vòng quay hàng tồn kho = Giá vốn hàng bán / Giá trị hàng tồn kho bình quân
Vòng quay khoản phải thu
Ngành bán lẻ đặc thù ở điểm hàng bán ra thường thu tiền ngay. Từ đó, khi phân tích ngành, cần phải xem xét tới vòng quay khoản phải thu (Accounts Receivable (AR) Turnover Ratio), một chỉ số thường được sử dụng như một thước đo giúp đo lường mức độ hiệu quả khi một công ty thu các khoản phải thu và nợ từ khách hàng của mình. Các doanh nghiệp luôn mong muốn có thể thu hồi được các khoản phải thu sớm nhất có thể nên họ cần điều tra tình trạng không thu hồi vốn kéo dài trong bao lâu. Cho nên đối với các doanh nghiệp có vòng quay khoản phải thu lớn hơn so mức trung bình ngành là yếu tố cần phải xem xét.
Vòng quay tài khoản phải thu = Doanh số tín dụng ròng / Các khoản phải thu bình quân
