MWG và PNJ có hoạt động kinh doanh trái ngược trong 3 quý đầu năm 2023
PNJ
Sau 9T2023 cho thấy một thành quả ấn tượng khi mà doanh nghiệp này ghi nhận biện lợi nhuận gộp lũy kế đạt đến quý 3 đạt 18,4% (Tăng 100 điểm phần trăm svck). Điều này có thể được giải thích nhờ: (1) mảng kinh doanh của PNJ ở mảng trang sức liên tục tung ra các sản phẩm đa dạng và tiếp cận khách hàng bằng nhiều phương thức sáng tạo giúp đáp ứng được nhu cầu tiêu dùng của khách hàng (2) đối tượng PNJ tập trung vào là phân khúc trang sức trung cấp và nhóm khách hàng này cũng thường không dựa vào nguồn tiền sinh hoạt để mua trang sức, do đó ít chịu ảnh hưởng từ tình hình bất ổn của kinh tế (3) ở mảng kinh doanh vàng 24k thu được kết quả tích cực bởi đây có thể được coi là công cụ tích trữ giá trị tốt của khách hàng trong các giai đoạn lạm phát gia tăng.
MWG
Sau 9T2023 tổng lợi nhuận sau thuế thu về chỉ đạt 77 tỷ đồng (giảm gần 98% so với năm 2022), nếu phân tích kỹ hơn MWG đã lỗ nhẹ trong 9T 2023, tạo ra một cú sốc lớn đối với các nhà đầu tư. Điều này có thể được giải thích đến từ mô hình kinh doanh của công ty này, đặc biệt là các mảng kinh doanh như thegioididong và dienmayxanh đã đi vào giai đoạn bão hòa cùng với tình hình khó khăn, người dân tiết kiệm chi tiêu trong năm 2023. Thêm vào đó là với việc áp dụng chiến lược “giá rẻ” từ đầu năm 2023 của công ty để giành lấy thị phần đã đẩy biên lãi gộp của MWG rơi vào tình thế tiến thoái lưỡng nan. Chưa dừng lại ở đó, chuỗi kinh doanh bách hóa xanh sau 8 năm hoạt động được kỳ vọng là điểm gỡ khi các mảng kinh doanh trên đi vào bão hòa, đến thời điểm hiện tại vẫn còn ghi nhận mức lỗ (mặc dù đã thấp hơn so với năm 2022) gây ra áp lực lớn đến lợi nhuận của doanh nghiệp.
Đó được xem là bộ mặt đối lập trong hai doanh nghiệp hàng đầu trong ngành Bán lẻ Việt Nam. Nguyên nhân nó nằm ở Mô hình kinh doanh
Với PNJ không chỉ đơn thuần là một doanh nghiệp phân phối, mà mô hình kinh doanh của PNJ có những tư liệu sản xuất nhất định (tay nghề của các nghệ nhân) để gia tăng giá trị sản phẩm của mình. Còn với MWG thì chỉ là doanh nghiệp thuần về phân phối sản phẩm, các sản phẩm không có sự khác biệt. Và khi môi trường hoạt động kinh doanh không thuận lợi, thì các doanh nghiệp có mô hình kinh doanh yếu như MWG sẽ nhạy cảm hơn rất nhiều so với các mô hình kinh doanh khác.
Nó thể hiện rõ ở Biên lợi nhuận của PNJ và MWG, vào điều kiện bình thường PNJ có biên lợi nhuận sau thuế ở mức 6%-7% cao gấp đối MWG 3%-4%.
Và hiệu suất đầu tư của PNJ cũng ổn định hơn, tốt hơn MWG hay cả thị trường chung trong giai đoạn 2022 đến nay.
Qua trường hợp của MWG và PNJ để thấy rõ mức độ quan trọng của phân tích sâu mô hình kinh doanh của doanh nghiệp trong đầu tư, đặc biệt là các nhà đầu tư dài hạn. Nắm rõ mô hình kinh doanh của một doanh nghiệp, giúp nhà đầu tư có thể đánh giá được những tác động của thay đổi của điều kiện kinh doanh hiện tại hay tương lai tác động như nào đến hiệu suất hoạt động của doanh nghiệp, từ đó đưa ra được những quyết định đầu tư hợp lý hơn và chính xác hơn.